Sakaya iş dünyası normalleşmeyi konuştu
Sakarya Ticaret ve Sanayi Odası Mayıs Ayı Olağan Meclis Toplantısı Meclis Başkanı Talip Kuriş Başkanlığında, hibrit olarak, meclis üyelerinin fiziki ve online katılımı ile gerçekleştirildi.
Olağan Meclis Toplantısına SATSO Meclis Başkanı Talip Kuriş, Yönetim Kurulu Başkanı A. Akgün Altuğ ve Yönetim Kurulu Üyeleri SATSO Erol Öztürk Hacıeyüpoğlu Meclis Toplantı Salonundan iştirak ettiler.
Yoklama ve gündem maddelerinin oylanmasının ardından 1184 no’lu Meclis oturumuna ait tutanak görüşülerek oy birliği ile kabul edildi. Nisan ayı Kat’i Mizan ve ekleri ile Bütçe İzleme Raporu, Hesapları İnceleme Komisyonu Başkanı Vahap Gün’ün sunumunun ardından oylanarak, meclis üyeleri tarafından tasdik edildi.
Yönetim Kurulu’nun aylık faaliyetleri ve Oda çalışmaları hakkında bilgi vermek üzere söz alan SATSO Yönetim Kurulu Başkanı A. Akgün Altuğ özellikle normalleşme süreci ve iş dünyasının talepleri üzerine değerlendirmede bulunduğu konuşmasında şunları dile getirdi:
“Hepimiz, 15 aydır süregelen pandemi kısıtlamalarından, gerek sosyal, gerek ekonomik anlamda oldukça etkilendik. Özellikle hizmet sektöründeki üyelerimiz için çok zorlu bir süreç oldu. Hep birlikte tanık olduğumuz üzere, koronavirüs salgınıyla mücadele kapsamında uzun bir kapanma dönemini de geride bıraktık. Bu dönemde maalesef kepenk indirmek zorunda kalan üyelerimizin de olduğunu biliyoruz. Ancak 17 gün kapanmanın ardından faaliyete başlayacağı beklentisi ile hazırlıklarını yapan yeme içme sektörümüzün, açılma sürecinin ileriki tarihe ötelenmesinin üyelerimiz nezdinde hayal kırıklığı yarattığını da belirtmeden geçemeyiz. Hükümetimizce kapanmanın ardından açıklanan destek paketi kısmi olarak bir nefes aldıracak şekilde olumlu ve iyi niyetle planlanmış olsa da beklentilerin tam anlamıyla karşılanması açısında reelde yeterli olmadı. Üyelerimizin desteklenmesi için; direk nakdi desteğin devamlılığı, faizsiz kredi ertelenmesi, bu süreçteki vergi ve sgk prim borçlarının alınmaması, kira yardımı gibi temelde etkileyici finansman desteğine ihtiyaç var. Hizmet sektörü, bu ülkenin önemli bir gelir kaynağıdır. Hem firma sayısı, hem de sağladığı istihdam bakımından değerlendirildiğinde ülkemiz ekonomisine katkısı göz ardı edilemeyecek nitelikte. Ben hükümetimizin bu konuda gereken desteği vereceğine ve bu haklı taleplere kayıtsız kalmayacağına inanıyorum.
Ayrıca bu yaşanan süreçte özellikle gıda, inşaat, mobilya ve bir çok sektörde hammadde ve fahiş fiyat artışları da hem halkı hem de her şeye rağmen üretmeye ve çalışmaya gayret eden iş dünyasını büyük bir sıkıntıya sokmakta. Bu konuda hükümetin uyguladığı cezaların caydırıcı nitelikte olması gerektiği kanaatindeyim. Böyle zor bir süreci fırsata çevirenlerin gerektiği şekilde tepki görmesini de beklemekteyiz. Üyelerimizin bu konuda mağduriyetleri hat safhadadır. Biz, bu kapanma sürecinde yeni nace kodları eklenmesi ve izinlerin düzenlenmesi konusunda yardımcı olmaya gayret ettik. Bu konuda valiliğimiz ve kaymaklamlıklara anlayışları için teşekkür ediyorum. Üyelerimizle ilgili taleplerimizi mercilere ilettik ve iletmeye de devam edeceğiz. TOBB Başkanımızı Sayın Rifat Hisarcıklıoğlu da gerçekten ciddi mücadele veriyor.
Kısa çalışma ödeneği, İşyeri kira stopajında ve KDV indirimi, Nakdi ücret desteği, Ciro kaybı desteği, KGF kefalet kapasitesinin 500 milyar TL’na çıkarılması, Nefes kredisi, KOSGEB destek programları, Kamuya borçlar için vadelendirme, Yapılandırma imkanlarının getirilmesi, Bazı yükümlülüklerin ötelenmesi, Çek düzenlemesi gibi çalışmalar TOBB’un dolayısıyla sizlerin, bizlerin girişimleri ile gerçekleşti. Ticaretin canlanması için vaka sayılarının düşmesi ve aşılamada belli bir seviyeye gelinmesi önem taşıyor. Sağlık bakanlığımızın aşı tedarik uygulama programına göre haziran ayında 18 yaş üstü herkes aşılanacak. Bu normalleşmeye dönmek adına ümit verici.
Devlet hibe desteği
Hükümetimizin destek paketi çalışmaları kapsamında ise Covid-19 salgını nedeniyle ticari faaliyetlerinde aksama yaşayan esnaf ve sanatkarlar ile gerçek kişi tacirlere hibe desteği verilmeye başladı. Cumhurbaşkanı kararı kapsamında 5000 TL hibe desteği verilecek 1. Grupta 35 farklı nace kodu, 2. Grupta ise 3000 TL hibe desteği verilecek 305 farklı nace koduna sahip işletmeler var. Başvurular e-devlet (turkiye.gov.tr) üzerinden alınacak. Umuyorum ki hükümetimizin açıklayacağı takvimle birlikte, haziran ayından itibaren eskiye dönüş adına yeni bir döneme girmiş bulunacağız.
Burada bir konuya da özellikle değinmek istiyorum. Bildiğiniz gibi yeni borç yapılandırmasıyla ilgili teklif Meclis'e sunuldu. 15 maddelik yeni ekonomi paketi kapsamında teklife göre istihdam ve üretimin de korunması amaçlanıyor. Aynı zamanda teklife göre esnafa sicil affı gelmesi planlanıyor.
Bazı alacakların yeniden yapılandırılması ile bazı kanunlarda değişiklik yapılmasına ilişkin kanun teklifinin 10. Maddesi b bendinde bu kanunun yayım tarihi itibariyle taksit ödemeleri devam eden alacaklar ve tahakkuk eden alacakların kapsam dışı olacağı yer alıyor. Buna göre daha önceki yapılandırmadan yararlanan ancak ekonomik sebeplerle borcunu ödeyemeyen mükellefler, matrah artırımından yararlanamayacak. Mevcut borçları dolayısıyla iki kat gecikme zammı ödemek zorunda kalmış olacak. İş dünyasına fayda sağlasın istenen tasarı uygulamada mağduriyet oluşturacak.
Bu kapsamda daha önceki yapılandırma kanunlarında matrah artırımı hükümlerinden yararlanmış ancak çeşitli sebeplerle ödeme yapamayan mükelleflere bu kanun ile gecikme zammı dahil rakam üzerinden yapılandırma imkanı getirilmeli.
Matrah artırımı hükümlerinden yararlanma hakkı mükelleflere geri verilmesi vergide adalet ilkesinin gereği olacaktır.
Nefes Kredisi
Ayrıca bugün TOBB öncülüğünde ve odamızın katkılarıyla verilmesi planlanan nefes kredisi şartları da açıklandı.
Buna göre; “2021 nefes kredisi’’ 10 bankanın katılımı ile tobb ve kgf işbirliğinde 1 haziran itibari ile uygulamaya alınacak. Nefes kredisi paketi ile yıllık cirosu 10 milyon tl altında olan ve 2020 yılı cirosunda 2019 yılına göre yüzde 25 kayıp yaşayan üyelere işletme sermayesi finansman imkanı sağlanacak. 2020 yılı cirosu 1 milyon TL‘yi aşmayan KOBİ’ler azami 50 bin TL, cirosu 1-10 milyon TL arasında olan KOBİ’ler ise azami 200 bin TL kredi kullanabilecektir. Böylelikle nefes kredisi gerçek ihtiyaç sahiplerine ulaşmış olacak diye düşünüyorum.
İşletmelere “6 ay ödemesiz dönem” imkanı sağlayacak olan 2021 nefes kredisi uygulamasında, kredi geri ödemeleri 12 eşit taksitte yapılacaktır.
Söz konusu uygulamada hazine destekli KGF kefaleti sağlanacak olup, faiz oranı yıllık yüzde 17,5 olarak belirlendi.
Biz de SATSO olarak üyelerimizin nefes kredisinden faydalanmalarına yönelik gerekli çalışmaları yapacağız. Bildiğiniz gibi daha önce iki defa nefes kredisi verdik. Oda hizmet binalarımızın inşaat giderleri ve üye aidatlarında daha önce yapılan ertelenmeler sebebiyle bütçemiz çok müsait durumda değil. Ancak üyelerimizin bir nebze rahatlaması adına imkanlarımızı sonuna kadar zorlayıp elimizden geleni yapmaya çalışacağız.
İhracat Rakamları
İyi şeyler de olmuyor değil. Bu sıkıntılı süreçte üretimin kesintisiz olarak devam etmesi pandeminin ardından en iyi çıkış yapan ekonomiler arasında yer alabilmemiz açısından önem taşıyor.
Bu konuda veriler -özellikle ihracat rakamları- başarılı bir ivme yakalandığını göstermektedir. Nisan ayı ihracat rakamlarına göre Sakarya geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre ihracatını en fazla yükselten il oldu. Sakaryalı ihracatçılar, geçen yılın aynı dönemindeki sert düşüşle kıyaslandığında bu sene nisan ayında yüzde 1170’lik bir artış başarısı göstererek 460 milyon 612 bin dolarlık ihracat gerçekleştirdi.
Şehrimizin 2021 yılı ilk 4 aylık toplam ihracat performansı da geçtiğimiz yılın aynı dönemine göre yüzde 40’lık bir artış sergilemiştir. 2020 yılında gerçekleştirdiğimiz toplam ihracatın @’lık kısmına 2021 yılının ilk 4 aylık döneminde ulaşma başarısını da göstermiş bulunuyoruz.
Bu dönemde yaklaşık 30 sektörde dünyanın 126 ülkesine ihracat gerçekleştirdik. Bir önceki aya göre kıyasladığımızda ise yüzde 4’lük bir düşüş olduğunu da söylemek isterim.
İthalat ve ihracat rakamlarımızı kıyasladığımızda ise; 2021 yılının ilk 4 ayında ihracat rakamlarımız; 1 milyar 888 milyon dolar. Aynı dönemde ithalat rakamlarımız ise; 1 milyar 172 milyon
İhracatın ithalatı karşılama oranı yüzde 160 civarındadır. Sakarya ve Türkiye’nin 4 aylık ithalatına baktığımızda ise; Türkiye ithalatının yüzde 0,84’ü Sakarya’dan yapılmaktadır. İlimizin ülke ihracatına katkısı ise yaklaşık yüzde 1,5 civarındadır. Üretmek tek başına yeterli değil. İç piyasanın canlanması da ekonominin dengesi açısından önem arz etmektedir.
İlk 500
Bugün açıklanan İstanbul Sanayi Odası tarafından Türkiye’nin en büyük ilk 500 sanayi kuruluşu araştırmasında üretimden net satış miktarına göre Sakarya’dan 37 firmamız yer alıyor. Bu firmalarımızdan 1 tanesi ilk defa girme başarısını gösterdi. 22 firmamız da ön sıralara ilerledi. Böyle bir süreçte bu önemli çalışmada yer alarak bizleri onurlandıran üyelerimizi yürekten kutluyorum.
Sutgem İhracat Danışmanlığı
“Sakarya Uluslararası Ticareti Geliştirme Merkezi” ile üyelerimize hizmet vermeye devam ediyoruz. Mart 2020 ve mart 2021 tarihleri arasında e- ticaret ve e- ihracat eğitimleri kapsamında 27 adet eğitim düzenlenmiş olup , 616 katılım iştirak etti ve bu süreçte 28 üyemiz kendi kurumsal web sitesini oluşturdu.
SUTGEM kapsamında planlanan ihracat danışmanlığı çalışmamıza 51 adet uygun firma başvurusu oldu. Sektör dağılımına baktığımızda; başvuruların yüzde 43’ü makina imalatı, yüzde 27’si mobilya imalatı, yüzde 18’i süs bitkileri sektörlerinden oluşuyor.
Sakarya ar-ge ve inovasyon çalışmalarında, marka ve patent başvurularında önemli bir yerdedir. Bünyesinde ar-ge merkezi bulunan 24 firmamız, tasarım merkezi bulunan 4 firmamız var.
1315 patent başvurusu ile Türkiye’de 10. Sırada yer alıyoruz. Patent tescilinde ise 337 tescil ile 9. Sırada yer alıyoruz. Yine, faydalı model başvurusu ve tescilinde de ilk 10 il arasındayız. Patent tescilinde bölgede 2. İliz.
104. Yıl
31 Mayıs Odamızın 104. Kuruluş yıldönümü. Kuruluşundan bugüne dek ilimizin gelişmesi adına emeği geçen meclis ve yönetim kurulu başkanlarımıza, yönetim kurulu ve meclis üyelerimize, komite üyelerimize ve gelmiş geçmiş tüm üyelerimize teşekkür ediyor, minnetle anıyorum.
Bir Osmanlı kasabası olan Adapazarı'nda 13 eşraf bir araya gelerek önce ilk özel banka olan 'İslam Ticaret Bankası'nı kurmuş ardından da 1917 yılında Adapazarı Ticaret ve Sanayi Odası'nın temelini atmışlardır.
104 yıl önce başlayan SATSO hizmet yolculuğu, bugün de 13 binden yakın üyesi, 34 meslek komitesi, 87 meclis üyesi, yönetim kurulu, komisyonları, kadın ve genç girişimciler kurulları, tecrübeli çalışan kadrosu ile Sakarya'yı ticaretin ve üretimin kalbi, turizmin incisi, tarımın rotası olarak inşa etmeye devam ediyor. 104. Yılımızı kutlarken şehrimize bir yayın armağan ettik. “Adapazarı’nda Ticari Hayat ve Adapazarı İslam Ticaret Bankası kitabımız kuruluş yıldönümümüze özel olarak basılarak hazır hale geldi. Emeği geçenlere teşekkür ediyorum. Kitabımızın tanıtım toplantısını şartlar uygun olursa haziran ayı içerisinde gerçekleştirmeyi planlıyoruz.
Cuma günü Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği’mizin 76. Ve 77.mali genel kurulu gerçekleştirilecek. TOBB tarihinde ilk defa pandemi tedbirleri nedeniyle online gerçekleştirilecek genel kurula meclis başkanımız ve TOBB delegelerimiz ile birlikte odamız toplantı salonundan online olarak iştirak edeceğiz.
Sakaryaspora başarılar
Konuşmamı son zamanlarda şehrimizdeki birlik ve beraberlik ruhunun güçlü bir şekilde hayat bulduğu Sakaryasporumuza final maçında başarılar dileyerek kapatıyorum. Bu şehir, bu klüp 1. Ligi hakediyor. Gerçekten yıllardır özlediğimiz bir noktaya geldik. Hem sportif başarıları ile hem de taraftar desteği açısından biz 1. Lige hazırız. Umarım cuma günü galibiyetle döner ve bir üst lige çıkarız. Başarılar diliyorum.
Meslek Komitelerinin Sorunlarının Görüşülmesi Maddesinde konuşan 29. Meslek Komitesinden Meclis Üyesi Kenan Taçyıldız 19 Mayıs Gençlik ve Spor Bayramını kutlayarak başladığı konuşmasında şunları dile getirdi: Geçmişini bilmeyen geleceğini kuramaz milli bayramlarımızı çocuklarımıza aktarmalıyız. Ülkemiz ve dünya zor bir dönemden geçiyor. Özellikle okulların artık açılması gerekiyor. Öğretmenlere aşılama oldu ancak yine de açılmıyor. Çocuklarımızın sağlığı bozuldu. Psikologların araştırmaları sonucu çocuklarımızda eklem ağrıları ve şişmanlık başladı. Derdimiz sadece özel okulların açılması değil. Ülkemizin her köşesindeki okullar açılmalı. Şehirlerin vaka sayılarına göre açılmalı. Sizler çocuklarınızı seviyorsanız kamuoyu oluşturun. Bu çocuklar okuldan uzaklaştı evden çıkmak istemiyor. Fizik, kimya, tarih bunları öğretirsiniz ancak uzaktan eğitemezsiniz. Sakarya sporumuza başarılar diliyorum umarım üst lige çıkarız. 17 günlük kapanma küçük esnafa ve okullara darbe vurdu. Okullar 17’sinde açılacak dediler şimdi ise ne olacağı belli değil. Kabine toplantısı pazartesi yerine cumadan yapılmalı ki pazartesi günü başımızın çaresine bakalım.” dedi.
15. Meslek Komitesi’nden Meclis Üyesi Ercan Başnuh ise medikal sektörünün yaşadığı sıkıntıları dile getirerek “ Medikal sektörü stratejik olarak değerlendirdiğimizde sadece sağlık alanı değil, ekonomik olarak da ciddi bir potansiyeldir. Pandemi süreci öncesinde özellikle yatırımda yoğun olarak emek kullanan işletmelerin bir dönem hazırlığını yapmış olduğu otomasyona geçme, yapay zekayı kullanma gibi çalışmaları pandemi sürecinde bu süreci hızlandırdı ve daha az emek kullanarak üretim yapan işletmeler haline dönüşmeye başladı.
İstihdam üreteceğimiz birkaç alan var bunlardan birkaç tanesi turizm, tarım sektörü ve katma değer medikal cihaz sektörü bu katma değeri çok yüksek ama bizim ülkemizde hemen hemen tükettiğimizin kullandığımız ara mamüllerin