Osmanlı tercihini liyakate göre yapardı

Büyükşehir Belediyesi Nisan Kültür Sanat Etkinlikleri Prof. Dr. Mehmet Genç'in ‘Bir Sistem Devleti Osmanlı’ konferansı ile sona erdi.

Sakarya Büyükşehir Belediyesi Nisan Kültür Sanat Etkinlikleri Prof. Dr. Mehmet Genç'in ‘Bir Sistem Devleti Osmanlı’ konferansı ile sona erdi. AKM'de gerçekleştirilen programa çok sayıda kültür sanat dostu katıldı.

 

Dış ticarete eğilimleri yoktu

Prof. Dr. Mehmet Genç, “Parmağınızdan alınan birkaç damla kan bütün vücudunuzdaki kanın kimyasını ortaya koyar. Sistemlerde böyledir. Sistemin küçük bir parçası bütünün işleyişi hakkında fikir verir. Osmanlıların ekonomi sisteminde dış ticarete eğilimleri yoktu. Sistemin dış ticaret bölümü iç ticarete göre oldukça küçüktür. Buna rağmen dış ticaret stratejik öneme sahiptir. Yabancılara kapitülasyonlar verdiler. Yabancılar düşük vergilerle mal getirirler. Buna karşılık Osmanlı tüccarlarına yabancılara gösterilen imtiyaz ve kolaylıklar verilmezdi. Osmanlı yönetim sisteminde ise liyakate göre rütbe, imkân ve mevki sağlanırdı. En zeki adamları seçer ve onları yönetici kadrolarına uyumlu bir şekilde yerleştirirlerdi” dedi.

 

Hayat hakkı tanıyan sistem

Prof. Dr Genç, “Osmanlı sistemini anlamak ve mekanizmasını nasıl işlediğini görebilmek zahmetli bir iştir. Osmanlı yönetiminin herkese yaşama hakkı verecek bir sistemi vardı. Kimse sefil, aç ve açıkta kalmasın istediler. Osmanlının herkese hayat hakkı tanıyan sistemi o günkü şartlara göre ülkede üretilen malların ihtiyaçları karşılamasını isterlerdi. Üreticiler, satıcılar ve aracılar gereğinden fazla iş yapmalarını istemezlerdi. Sistemde herkesin yaşabileceği kadar gelire sahip olması esastır. Bazı insanların fazla kazanması durumunda onların muadilleri fakirleri aç kalacağı için dengelilik esasını uygulamıştır. Bu esasa göre ihracatı sınırlandırdılar. İçerde üretilen bazı malların ihracatına yasak koydular. İçerdeki halkın ihtiyaç duyacağı temel ürünlerin içerde kalması için ihracata sınırlandırma getirdiler. 18. yüzyılın başından sonra ekonominin gelişmesiyle beraber içerdeki ihracatı yasak olan temel ürünlerin ihtiyaçların karşılanmasından sonra fazlasını ihraç edilmesine izin verdiler” diye konuştu.